Triển vọng ngành Bia năm 2021: Phục hồi!

Điểm nhấn năm 2020

Diễn biến ngành: KÉM KHẢ QUAN

Giá trị vốn hóa thị trường ngành bia năm 2020 giảm -10,3% so với cùng kỳ, thấp hơn đáng kể so với VNIndex (+14,9% so với cùng kỳ). Từ mức đáy vào tháng 3, ngành bia đã phục hồi 67%, phù hợp với đà phục hồi chung của thị trường (VNIdex tăng 67,5% so với mức đáy vào ngày 24/3/2020).

Diễn biến ngành sát với quan điểm của chúng tôi đã nêu trong báo cáo triển vọng ngành hậu Covid (vui lòng xem tại đây).

Cổ phiếu chính: Giá cổ phiếu SAB đã giảm 12% trong năm 2020 do kết quả kinh doanh của công ty chịu tác động kép từ luật phòng chống tác hại của rượu bia và dịch bệnh Covid-19, đặc biệt là trong 6 tháng đầu năm 2020. Giá cổ phiếu BHN tăng nhẹ 2% vào năm 2020 với thanh khoản giao dịch thấp và lợi nhuận ròng tăng trong quý 3/2020.

Điểm chính của ngành trong năm 2020

Năm 2020 là một năm thật sự khó khăn đối với ngành bia. Lĩnh vực này chịu tác động kép từ luật phòng chống tác hại của rượu bia (có hiệu lực từ 1/1/2020) và dịch bệnh Covid-19 bùng phát. Trong số các ngành hàng tiêu dùng nhanh, nhu cầu bia bị ảnh hưởng tiêu cực hơn cả bởi Covid-19 trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 9/2020, tương ứng giảm -3,6%/ -22,9%/ -11,9% so với cùng kì trong Q1/Q2/Q3 2020. Theo Nielsen, tổng tiêu thụ hàng FMCG giảm -7,5% YoY trong 9T2020. Đáng lưu ý, dữ liệu của Nielsen phản ánh mức tiêu thụ bia thực tế, trong khi doanh thu của SAB và các nhà máy bia khác dựa trên số liệu thống kê bán hàng đến các nhà phân phối.

Quý 2 là quý tệ nhất của ngành bia do giãn cách xã hội trên toàn quốc, các cơ sở dịch vụ đồ uống - được xếp vào nhóm “dịch vụ không thiết yếu” phải đóng cửa trong thời gian dài hơn các ngành kinh doanh khác (giữa tháng 3 đến đầu tháng 6). Yêu cầu đóng cửa các cơ sở dịch vụ đồ uống vẫn áp dụng tại những khu vực có nguy cơ cao vào thời gian sau đó. Đối với SAB, Q1 là quý tệ nhất về doanh thu và lợi nhuận, do công ty không đẩy mạnh hàng hóa vào kênh bán hàng trong quý này.

… nhưng nhu cầu bắt đầu phục hồi từ tháng 6: Theo Tổng cục Thống kê (GSO), từ tháng 6, sản lượng sản xuất bia hàng tháng giảm nhẹ hơn so với mức giảm trong tháng 3 đến tháng 5 và có dấu hiệu phục hồi. Điều này cũng cho thấy rằng chu kỳ tăng/giảm tồn kho của các nhà sản xuất bia hiện có khả năng trở lại mức bình thường. Tuy nhiên, cho cả năm 2020, tổng sản lượng sản xuất đạt chỉ 4,4 tỷ lít, giảm -13,9% so với cùng kỳ.

Kết quả kinh doanh ngành Bia năm 2020

SAB: Trong 3 quý đầu năm, SAB đạt 20,1 nghìn tỷ đồng doanh thu thuần năm 2020 (-28,7% YoY) và 3,4 nghìn tỷ đồng lợi nhuận ròng (-20,5% YoY). Doanh thu bia giảm mạnh nhất trong Q1, sau đó mức độ giảm đã nhẹ hơn trong Q2 và Q3. Đáng chú ý, mặc dù doanh thu giảm, SAB vẫn đạt LNST Q3/2020 về mức trước Covid, về tương đương trong Q2/Q3 2019. Kết quả bất ngờ này là do tỷ suất lợi nhuận gộp tang mạnh. Tỷ suất lợi nhuận gộp Q3/2020 đạt 30,7% so với 24,6% trong Q3/2019 và 25,2% cho cả năm 2019. Lũy kế 9T2020, SAB đã hoàn thành 84% và 105% kế hoạch năm 2020 về doanh thu và LNST. Sự phục hồi nhanh chóng này khá ấn tượng do tỷ suất lợi nhuận gộp cao hơn dự kiến.

Tỷ suất lợi nhuận gộp tăng ấn tượng: Nguyên liệu chính (malt, aluminium) ở mức thấp trong năm 2020 (lần lượt là -27% và -10% trong 9T2020, theo Indexmundi), hỗ trợ tỷ suất lợi nhuận gộp của các công ty bia. Ngoài ra, trong trường hợp của SAB, tỷ suất lợi nhuận gộp tăng là còn nhờ các giải pháp tái cấu trúc hoạt động sản xuất, như chuyển đổi 1 phần chi phí cố định thành chi phí biến đổi, giảm phí vận chuyển và sử dụng hệ thống Sabeco 4.0, v.v.

Habeco (BHN: HNX), mặc dù doanh thu 9T2020 giảm 15,9% YoY, lợi nhuận ròng tăng 3,4% do chi phí bán hàng giảm đáng kể (-30,4% YoY) và tỷ suất lợi nhuận gộp cải thiện nhẹ.

Heineken, trong thông cáo báo chí hàng quý, công ty cho biết sản lượng tiêu thụ tăng trưởng một con số trong nửa đầu năm, nhưng giảm với tốc độ tương tự trong Q3/2020. Công ty đã tăng giá bán vào tháng 6.

Cạnh tranh ngày càng gay gắt: Bất chấp đại dịch, các thương hiệu bia vẫn hoạt động tích cực vào năm 2020 bằng cách tung ra một số sản phẩm mới. Heineken giới thiệu Heineken 0.0 tại thị trường Việt Nam, như một phản ứng nhanh đối với Nghị định 100. Các công ty bia đã đẩy mạnh sự hiện diện ở tất cả các phân khúc: SAB xuất hiện ở phân khúc cận cao cấp với Saigon Chill (vào tháng 10/2020) và Lạc Việt (phân khúc tiết kiệm, vào tháng 6), trong khi Đại Việt được Heineken giới thiệu vào tháng 4 để cạnh tranh ở phân khúc giá rẻ hơn.

Theo Euromonitor, hai công ty lớn nhất là Sabeco và Heineken tiếp tục giành them thị phần trong những năm gần đây, trong đó Heineken dường như gia tăng thị phần nhanh hơn.

Triển vọng năm 2021

Triển vọng tăng trưởng năm 2021

Ngành bia rất nhạy cảm với đại dịch. Năm 2019, kênh phân phối tiêu dùng tại chỗ (on-premise) chiếm khoảng 70% tổng lượng bia tiêu thụ tại Việt Nam, theo Euromonitor. Vào năm 2020, kênh này bị ảnh hưởng nghiêm trọng do giãn cách xã hội. Đà phục hồi sẽ tiếp tục, nhưng nhu cầu dự báo sẽ chỉ trở lại mức trước Covid vào năm 2022 mà không phải 2021.

Việt Nam đã xử lý rất tốt các đợt bùng phát Covid-19. Ngành dịch vụ ăn uống và giải trí đã được cải thiện và bắt đầu quay trở lại, nhưng vẫn cần nhiều thời gian hơn để hồi phục về mức trước Covid. Xu hướng khách ghé thăm nhà hàng, quán cà phê, trung tâm mua sắm, công viên giải trí, bảo tàng, v.v. vẫn còn yếu, giảm 10% so với mức cơ sở, theo báo cáo tháng 12/2020 của Google. Việc thiếu vắng khách quốc tế cũng góp phần khiến lượng tiêu thụ bia giảm. Theo GSO, chi tiêu của khách du lịch nước ngoài chiếm 5,5% tổng mức bán lẻ năm 2019.

Thi hành Nghị định 100: Chúng tôi nhận thấy người tiêu dùng Việt Nam ngày càng điều chỉnh thói quen uống rượu của họ, đặc biệt là ở các thành phố lớn (nơi tài xế thường xuyên được kiểm tra nồng độ khí thở). Người tiêu dùng đã dần quen với việc sử dụng các phương tiện giao thông công cộng (taxi, dịch vụ gọi xe). Tác động của Nghị định 100 có thể sẽ giảm dần khi người tiêu dùng bắt đầu tự giác chấp hành các quy định vì sự an toàn của chính họ.

Kênh phân phối mua về nhà (off-premise) dần trở nên quan trọng hơn. Do đó, các công ty bia đã bắt đầu tập trung hơn vào kênh offpremise và kênh thương mại hiện đại. SAB cho biết công ty sẽ tiến xa hơn vào kênh thương mại hiện đại. Có thể nói, Heineken là nhãn hàng có sự hiện diện mạnh mẽ trong kênh thương mại hiện đại tại các thành phố lớn.

Phát triển sản phẩm vẫn là yếu tố cạnh tranh quyết định: Vì người tiêu dùng luôn muốn thử các sản phẩm mới, đặc biệt là những người trẻ, nên việc ra mắt sản phẩm mới thành công sẽ rất quan trọng đối với các nhà sản xuất bia để đạt mức tăng trưởng cao hơn toàn ngành. Trong dài hạn, loại đồ uống lên men từ trái cây (cider/perry) ước tính ngày càng trở nên phổ biến hơn (mặc dù giá cao), với tỷ lệ CAGR về sản lượng tiêu thụ ước tính là 8% trong giai đoạn 2019-2024, cao hơn bia, rượu mạnh hoặc rượu vang, theo ước tính của Euromonitor.

Triển vọng tăng trưởng: Đối với SAB, vào năm 2021, chúng tôi ước tính doanh thu phục hồi 22,1% so với mức thấp năm 2020, với giá bán trung bình tăng 2% do sự thay đổi trong cơ cấu sản phẩm. LNST ước tính 5,4 nghìn tỷ đồng (+19,4% so với cùng kỳ). Mặc dù doanh thu năm 2021 có thể thấp hơn mức năm 2019, nhưng LNST có khả năng vượt năm 2019 do tỷ suất lợi nhuận gộp cải thiện. Về tỷ lệ chi phí bán hàng trên doanh thu, chúng tôi dự báo lần lượt là 11% và 10,5% cho năm 2020 và 2021, cao hơn mức trong quá khứ (từ 7,6% - 9,9% trong giai đoạn 2015-2019). Trong khi chi phí cho kênh on-premise có thể giảm trong giai đoạn hậu Covid, SAB có khả năng tăng chi phí để phát triển sự hiện diện trong kênh thương mại hiện đại, nơi các đối thủ đã cạnh tranh rất mạnh.

Năm 2022, chúng tôi dự báo tăng trưởng doanh thu thuần và lợi nhuận sau thuế của SAB lần lượt là 8,2% và 14,3% so với cùng kỳ.

Định giá: PE năm 2021 là 25,8 lần đối với SAB, vẫn thấp hơn mức trước Covid (PE 2019 là 30,5 lần). Chúng tôi kỳ vọng định giá sẽ trở lại gần ngưỡng 30 lần khi các nhà đầu tư xem xét tăng trưởng 2021/2022.

Các vấn đề và rủi ro:

• Tiêu thụ bia giảm nếu đại dịch Covid-19 vẫn chưa được kiểm soát hoàn toàn trong năm 2021.

• Giá nguyên liệu tăng.

Top cổ phiếu ưa thích:

Tổng CTCP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn (SAB: HOSE)

• Giá hiện tại: 195.000 đồng/cp (tại ngày 31/12/2020); Giá mục tiêu 1 năm: 227.000 đồng/cp

• Quan điểm đầu tư:

✓ Chúng tôi kỳ vọng doanh thu sẽ tiếp tục phục hồi trong năm 2021, đặc biệt là 6 tháng đầu năm (từ mức thấp trong 6T2020).

✓ Chúng tôi ước tính tăng trưởng LNST của SAB là -16,1% / 19,4% YoY vào năm 2020/2021.

✓ Tỷ suất lợi nhuận tiếp tục duy trì ở mức cao: Mặc dù chi phí nguyên liệu có thể tăng vào năm 2021, chúng tôi ước tính tỷ suất lợi nhuận gộp sẽ ở mức cao như năm 2020 (trên 30%), nhờ cải thiện trong cơ cấu sản phẩm và các sản phẩm mới.

✓ PE 2021 ở mức 25,8 lần, thấp hơn so với mức định giá trước đây (trên 30 lần), và vẫn thấp hơn 10% so với các công ty cùng ngành trong khu vực.

✓ Thoái vốn Nhà nước 36% cổ phần có thể là yếu tố xúc tác thêm cho cổ phiếu.

• Rủi ro:

(1) Nhu cầu thấp hơn ước tính, sản phẩm mới không thành công.

(2) Nguyên liệu thô tăng mạnh và SAB không chuyển hết chi phí sang người tiêu dùng.

• Định giá: Giá mục tiêu 1 năm là 227.000 đồng/ cổ phiếu, dựa trên PE mục tiêu là 30 lần. Tổng mức sinh lời là 19%, bao gồm tỷ suất cổ tức 2%.

Nguồn: SSI